Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ-ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

Φύλλο εργασίας

Νεοελληνική Γλώσσα Β΄ Γυμνασίου

Κείμενο:

Οι Σχέσεις των Συνομηλίκων στη Διάρκεια της Εφηβικής Ηλικίας

  Στα χρόνια της εφηβείας, υπάρχουν τέσσερα θέματα τα οποία, μερικώς, εξηγούν τις λειτουργίες της φιλίας κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Πρώτον, οι έφηβοι σταδιακά αποδεσμεύονται από τον οικογενειακό κύκλο και γίνονται πιο ανεξάρτητοι. Όμως, δεν θέλουν να γίνουν μοναχικά άτομα. Επιδιώκουν να έχουν παρέες με τις οποίες θα μοιράζονται τις ίδιες δραστηριότητες. Στην περίπτωση αυτή, οι φίλοι αντικαθιστούν, ως σύντροφοι, μερικώς, τους γονείς και τα αδέλφια.

  Δεύτερον, καθώς οι έφηβοι γίνονται πιο ανεξάρτητοι από τις οικογένειές τους, είναι ανάγκη να βρουν ένα δικό τους χώρο σ’ ένα καινούργιο και πολύπλοκο κοινωνικό κόσμο. Σε μεγάλο βαθμό, αυτός ο καινούργιος κόσμος αποτελείται από συνομηλίκους, από εφήβους δηλαδή που έχουν την ίδια ή παρόμοια ηλικία. Έτσι, η δεύτερη λειτουργία της φιλίας, είναι να δώσει στους εφήβους την αίσθηση ότι ανήκουν σε ένα κοινωνικό κόσμο, αλλά και να τους προσφέρει συμμάχους, για να ταξιδεύσουν μέσα σ’ αυτό τον κόσμο.

  Τρίτον, οι έφηβοι αρχίζουν να διαμορφώνουν τη δική τους ταυτότητα, η οποία αποτελείται από ένα σύνολο ιδεών για το ποιοι είναι και τι μπορούν να κάνουν στη ζωή τους.. Οι αλληλεπιδράσεις με τους φίλους μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της ταυτότητας. Από τη μία πλευρά, η υποστήριξη από τους φίλους μπορεί να βοηθήσει τους εφήβους να διαμορφώσουν θετική ταυτότητα. Από την άλλη πλευρά, οι φίλοι μπορούν να προκαλέσουν την υπό διαμόρφωση ταυτότητα του εφήβου. Οι έφηβοι συχνά συγκρίνουν την απόδοσή τους στο σχολείο, στα αθλήματα ή σε άλλες δραστηριότητες με εκείνες των φίλων τους. Αυτές οι συγκρίσεις μπορούν να οδηγήσουν σε αντιζηλίες και ανταγωνισμό. Η ένταση αυτής της αντιζηλίας και του ανταγωνισμού, μπορεί να επηρεάσει τους εφήβους ως προς την αντίληψη που έχουν για τον εαυτό τους και την κοινωνική τους συμπεριφορά.

  Τέταρτον, οι έφηβοι είναι ανάγκη να μάθουν όχι μόνο για τους εαυτούς τους, αλλά επίσης και για την ευρύτερη κοινωνία. Στα πλαίσια αυτά αναπτύσσουν σταδιακά ιδέες και γνώμες για άλλους ανθρώπους, κοινωνικές οργανώσεις, νομικά και πολιτικά συστήματα.. Οι ιδέες αυτές και οι γνώμες, σε ένα μεγάλο βαθμό, διαμορφώνονται από τις συζητήσεις με φίλους.

  Συνήθως, οι έφηβοι γίνονται φίλοι με συνομηλίκους που τους μοιάζουν. Οι φιλίες συχνά δημιουργούνται ανάμεσα σε εφήβους που είναι όμοιοι σε ηλικία, φύλο, φυλή, εθνικότητα και κοινωνική τάξη. Η ομοιότητα των φύλων σε αυτά τα χαρακτηριστικά καθρεφτίζει εν μέρει τη δομή του κοινωνικού τους κόσμου. Είναι γεγονός, ότι οι έφηβοι προτιμούν φίλους με τους οποίους μπορούν να μοιραστούν δραστηριότητες. Τα αγόρια και τα κορίτσια, όμως, παρουσιάζουν διαφορές στις προτιμήσεις των δραστηριοτήτων τους. Φιλίες μεταξύ παιδιών αντιθέτου φίλου είναι πιο συνηθισμένες προς το τέλος της εφηβείας. Όμως, αυτές οι φιλίες σπάνια μοιάζουν με τις φιλίες των παιδιών ίδιου φύλου, όπως των νεαρότερων εφήβων. Αντίθετα, οι φιλίες με το άλλο φύλο συχνά αντιπροσωπεύουν τη διαμόρφωση μιας ρομαντικής φιλίας.

  Οι προτιμήσεις σε δραστηριότητες επηρεάζουν επίσης τις επιλογές φίλων του ίδιου φύλου. Έτσι, λοιπόν, οι έφηβοι που είναι μέλη σε νεανικές οργανώσεις, όπως οι Πρόσκοποι, συχνά γίνονται φίλοι με άλλους εφήβους της οργάνωσης, όπως και οι έφηβοι που ανήκουν σε μία αθλητική ομάδα.

  Μία ιδιαίτερα σημαντική βάση για να δημιουργηθούν φιλίες είναι η ομοιότητα στη σχολική επίδοση. Η ομοιότητα των φίλων στην επίδοση έχει πολλές πηγές. Συνήθως, είναι μαθητές στην ίδια τάξη, ενώ τείνουν να έχουν ομοιότητα και στις προτιμήσεις των δραστηριοτήτων.

  Οι ομοιότητες είναι σημαντικές για τη δημιουργία μίας φιλίας, όχι μόνο στην εφηβεία, αλλά και στην παιδική ηλικία και στη ενηλικίωση. Όμως, υπάρχουν αλλαγές ως προς το είδος των ομοιοτήτων που επηρεάζουν περισσότερο τη δημιουργία μίας φιλίας. Στην αρχή της εφηβείας, οι φίλοι είναι πιο όμοιοι σε αντικειμενικά χαρακτηριστικά, όπως σε ποιο σχολείο πηγαίνουν. Στα μέσα και στο τέλος της εφηβείας, οι ομοιότητες σε ψυχολογικά χαρακτηριστικά είναι πιο έντονα συναρτημένες με τη δημιουργία μιας φιλίας.

  Στη διάρκεια ιδιαίτερων συζητήσεων, οι καλύτεροι φίλοι παρέχουν πρακτικές συμβουλές και συναισθηματική στήριξη ο ένας στον άλλον. Η υποστήριξη των φίλων ανεβάζει την αυτοεκτίμηση των εφήβων και βελτιώνει την ικανότητά τους να αντιμετωπίζουν καταστάσεις ψυχικής έντασης. Οι εμπιστευτικές συζητήσεις, κατά τις οποίες ένας φίλος μοιράζεται προσωπικές πληροφορίες, δίνουν επίσης στον έφηβο την ευκαιρία για καλύτερη κατανόηση του άλλου, καθώς και μία διευρυμένη προοπτική του κόσμου.

  Η οικειότητα, όμως, δεν είναι το μόνο σημαντικό χαρακτηριστικό μιας υποστηρικτικής φιλίας. Ένα άλλο χαρακτηριστικό είναι η προκοινωνική συμπεριφορά, η οποία περιλαμβάνει βοήθεια, συμμετοχή και στήριξη του άλλου. Επίσης, μέρος μιας καλής φιλίας είναι και η τόνωση της αυτοεκτίμησης. Οι φίλοι τονώνουν την αυτοεκτίμηση των εφήβων, επαινώντας τους για τις επιτυχίες τους ή ενθαρρύνοντάς τους, όταν αισθάνονται άσχημα για κάτι. Αυτά τα χαρακτηριστικά μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τους εφήβους, καθώς διαμορφώνουν την ταυτότητά τους και αναπτύσσουν μια ξεχωριστή αντίληψη για τους εαυτούς τους.

  Ένα χαρακτηριστικό της υποστηρικτικής φιλίας είναι και η αφοσίωση. Ανεπίσημα, οι έφηβοι περιμένουν τους φίλους τους να φέρονται ως φίλοι, όταν έχουν γύρω τους άλλους ανθρώπους. Να τους υποστηρίζουν όταν μαλώνουν με συνομηλίκους, και να μη τους εγκαταλείπουν.

  Τα χαρακτηριστικά της υποστηρικτικής φιλίας εξηγούν γιατί αυτές οι φιλίες είναι τόσο σημαντικές για τους εφήβους. Η εξέλιξη των εφήβων πρέπει να ενισχύεται από φίλους που μιλούν με αυτούς για τις χαρές και τις λύπες τους, που τους βοηθούν όταν έχουν ανάγκη, που τους ενθαρρύνουν και είναι πιστοί.

  Οι έφηβοι που έχουν φιλίες υποστήριξης έχουν μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση, καλύτερη ψυχική υγεία, και λιγότερα συναισθηματικά προβλήματα. Στις σχέσεις τους με τους άλλους είναι πιο γενναιόδωροι και περισσότερο εξυπηρετικοί. Έχουν, επίσης, πιο θετική στάση απέναντι στο σχολείο και υψηλότερα επίπεδα σχολικής επιτυχίας.

Β. Παρατηρήσεις

1. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 100 λέξεις.

2. Ποια είναι τα δομικά μέρη (θεματική - λεπτομέρειες - κατακλείδα) της τρίτης παραγράφου του κειμένου;

3. Να δώσετε έναν τίτλο (πλαγιότιτλο) στην πέμπτη παράγραφο του κειμένου. Ο πλαγιότιτλος συνήθως δεν περιλαμβάνει ρήμα και δεν ξεπερνά τις οκτώ λέξεις.

4. α) διαμορφώνουν : Να αντικαταστήσετε τον ρηματικό τύπο χρονικά και εγκλιτικά στο β΄ πληθυντικό πρόσωπο.

5. Στις σύνθετες λέξεις που ακολουθούν να εντοπίσετε το πρώτο συνθετικό που είναι αχώριστο μόριο: εκφράζω - πρόθεση – ενδιαφερθεί – περιοριστώ – υποχρεωμένοι – συναναστρέφομαι